Franczyza z roku na rok staje się coraz popularniejszą formą prowadzenia działalności gospodarczej. Jakie są jej wady oraz zalety? Czym się ona charakteryzuje?
Czym jest franczyza?
Na początku artykułu warto sprecyzować czym w ogóle jest franczyza? Jest forma działalności gospodarczej, która polega na współpracy dwóch przedsiębiorców. Pierwszego z nich nazywamy franczyzodawcą. Jest to osoba, której firma jest rozpoznawalną marką, najczęściej znaną w całym kraju, posiadającą sprawdzony i przynoszący duże zyski model biznesowy. Udziela on drugiemu przedsiębiorcy (zwanego franczyzobiorcą) wiedzy, technologii oraz co najważniejsze prawa do korzystania ze swojej marki w zamian za określoną sumę pieniężną. Znakomitym przykładem, który uzmysłowi nam czym jest franczyza jest popularna sieć sklepów „Żabka”. Franczyzobiorcy prowadzą około 5 tysięcy sklepów tej sieci, osiągają z tego powodu szereg korzyści.
Pierwszym krokiem, który leży u podstaw franczyzy jest tzw. umowa franczyzowa. Franczyzobiorca otrzymuje bardzo wiele korzyści, o których wspominałem wyżej. Nie ma jednak nic za darmo, w zamian za prawo korzystania z marki i popularne „know how” musi „oddawać” franczyzodawcy określony procent zysków. Jaki? To zależy od konkretnej umowy i nie ma jednolitego schematu na to ile powinien wynosić zysk franczyzodawcy. Największą zaletą franczyzy jest to, że cechuje się ona o wiele mniejszym ryzykiem niż ma to miejsce przy zakładaniu w pełni autonomicznego przedsiębiorstwa. Często franczyzodawca oferuje drugiej stronie pewien wkład finansowy w rozwój działania firmy, gdy sami zakładamy działalność gospodarczą to zazwyczaj jesteśmy skazani sami na siebie, a dodatkowo państwo rzuca nam kłody pod nogi.
Jakie są rodzaje franczyzy?
Franczyza franczyzie nierówna. Niektórzy franczyzobiorcy mogą mieć lepsze warunki umowy od innych. Istnieje również podział franczyz ze względu na rodzaj działalności. Mamy do czynienia z franczyzą handlową oraz usługową. Pierwsza z nich polega na tym, że franczyzobiorca dostaje od franczyzodawcy pewien towar np. żywność, wodę itd. i go sprzedaje. Oczywiście oprócz tego, że franczyzodawca udostępnia temu drugiemu takie rzeczy jak własna marka, model biznesowy i często również pewien początkowy wkład finansowy, w zależności od rodzaju umowy franczyzowej. Ten typ franczyzy występuje najczęściej w branży spożywczej oraz w odzieżowej.
Franczyza usługowa dotyczy jak sama nazwa wskazuje sektora usług. Franczyzobiorca zyskuje dostęp do pewnych receptur, przepisów oraz znaków towarowych. Doskonałym przykładem tego typu działalności franczyzowych jest branża gastronomiczna, a w szczególności McDonald. Prowadzący te punkty gastronomiczne zyskują dostęp do przepisów i receptur, które są opatentowane przez tą amerykańską firmę.
Istnieje wiele innych kryteriów podziałów typów franczyz. Wniosek główny jest tylko jeden. W świecie, gdy nie mamy pomysłu na własny biznes i dysponujemy zbyt ograniczonymi środkami finansowymi by otworzyć własne przedsiębiorstwo, warto zdecydować się na franczyzę. Możemy zyskać dość dużo pieniędzy oraz stałych klientów ze względu na rozpoznawalną pozycję marki, z którą umowę podpisujemy.
